Św. Kazimierz
był synem króla Polski Kazimierza Jagiellończyka. Urodził się w Krakowie 3 października 1458 roku. Odznaczał się szczególną czystością ducha i miłosierdziem względem ubogich. Przy boku ojca brał czynny udział w życiu politycznym. Gorliwy czciciel Eucharystii i Najświętszej Maryi Panny, wiele czasu poświęcał na modlitwę. Po długotrwałej chorobie płuc zmarł w pobliskim Grodnie 4 marca 1484 roku. Pochowany został w Wilnie i tam w katedrze znajdują się Jego relikwie.
W 1518 roku po klęsce Rosjan pod Połockiem uznano, że stało się tak dzięki cudownej opiece zmarłego Królewicza. W tym samym roku jego rodzony brat, król Zygmunt I Stary wysłał do Rzymu prośbę o kanonizację królewicza Kazimierza. Na początku roku 1520 papież Leon X wysłał do Polski swojego legata, Zachariasza Ferreriego, który obserwując na miejscu kult Kazimierza, napisał jego pierwszy, oficjalny żywot. W następnym roku papież przekazał biskupowi płockiemu, Erazmowi Ciołkowi bullę kanonizacyjną. Niestety, biskup zmarł we Włoszech, a dokumenty zaginęły.
Dopiero w 1602 roku papież Klemens VIII wydał nową bullę i w dwa lata później w katedrze wileńskiej odbyły się uroczystości kanonizacyjne. Kiedy nieco wcześniej otwarto grobowiec Królewicza, znajdujące się tam przez 118 lat ciało świętego pozostawało w stanie nienaruszonym. Za wstawiennictwem św. Kazimierza wiązano kolejne zwycięstwa nad Szwedami(m.in. pod Kockenhausen, pod Białym Kamieniem i pod Kircholmem).
Litania do św. Kazimierza Królewicza
Kyrie, eleison, Chryste, eleison, Kyrie, eleison.
Chryste, usłysz nas, Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, – zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, - zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty, Boże, – zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, jedyny Boże, – zmiłuj się nad nami.
Święta Maryjo, módl się za nami.
Święta Boża Rodzicielko,
Święty Kazimierzu, Patronie narodu polskiego,
Święty Kazimierzu, jasna gwiazdo w Kościele polskim świecąca,
Święty Kazimierzu, różdżko szczepu Jagiellonów,
Święty Kazimierzu, Wilna skarbie i zaszczycie,
Święty Kazimierzu, pośród bogactw królewskich ubóstwo miłujący,
Święty Kazimierzu, pośród wygód królewskiego domu czystość nad życie lubiący,
Święty Kazimierzu, ciała, świata i szatana pogromco,
Święty Kazimierzu, blaskiem korony królewskiej gardzący,
Święty Kazimierzu, serdeczny czcicielu Boga utajonego w Przenajświętszym Sakramencie,
Święty Kazimierzu, gorącym nabożeństwem ku Najświętszej Maryi pałający,
Święty Kazimierzu, nieprzyjacielu bezbożnych,
Święty Kazimierzu, ziemskiej ojczyzny twojej pobożny miłośniku i obrońco,
Święty Kazimierzu, do ojczyzny niebieskiej przewodniku cudowny,
Święty Kazimierzu, lilio niewinności przed tronem Boga wiernie kwitnąca,
Święty Kazimierzu, ojcze ubogich,
Święty Kazimierzu, młodzieńcze niepokalany,
Święty Kazimierzu, aniele wcielony,
Święty Kazimierzu, chwało, wzorze i pociecho,
Abyśmy do wiary i pobożności ojców naszych wrócili,
Aby miłość Boga i bliźniego w naszych sercach rosła,
Abyśmy wśród utrapień i przeciwności mężnie przy wierze świętej dotrwali,
Abyśmy Kościół i najwyższą Głowę jego gorącym sercem kochali,
Abyśmy pasterzy naszych duchownych szanowali, a z nauki ich życia cnotliwego pobudkę do świętości mieli,
Abyśmy wśród nieszczęść i utrapień błogosławili wyroki Boskiej Opatrzności,
Aby młodzież nasza za przykładem i przyczyną Twoją pobożność i czystość miłowała,
Abyśmy w powodzeniu i pociechach wdzięczni i pokorni Bogu byli,
Abyśmy krzyż codziennych przykrości naszych z miłością i odwagą nosili,
Abyśmy nieprzyjaciół naszych szczerze miłowali,
Abyśmy w dobrem postępując królestwo Boże pośród nas widzieć i sprawować mogli,
Abyśmy, co Bóg każe, z miłością czynili,
Abyśmy, co Bóg zsyła i dopuszcza, z miłością cierpieli,
Abyśmy Ciebie w niebie oglądali i z Tobą razem Boga na wieki chwalili,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, – przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, – wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, – zmiłuj się nad nami.
Chryste, usłysz nas, Chryste, wysłuchaj nas.
P. Módl się za nami Święty Kazimierzu.
W. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.
Módlmy się:
Panie Jezu Chryste, któryś świętego Kazimierza darami swej łaski ubogacał, pośród zepsucia i dostatków niezmierzonych od grzechu zachował i wśród majestatu królewskiego ubóstwem ducha obdarzył, daj nam, prosimy, abyśmy w miłości Twojej i w wierze utwierdzeni, niewinność jego anielską naśladowali, Matkę Twoją jak On pobożnie wychwalali i, gardząc ziemskich dóbr próżnością, do niebieskich nieustannie wzdychali. Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym, Bóg jeden na wieki. Amen.
Dnia każdego Boga mego
Omni die dic Mariae, mea laude anima
Średniowieczny hymn łaciński z XII w., będący ulubioną pieśnią św. Kazimierza.
Umierając, kazał sobie włożyć do trumny jej własnoręcznie przepisany tekst.
Dnia każdego Boga mego Matkę duszo moja chwal.
Jej działanie, Jej oddanie w sercu rozpamiętywaj.
I wychwalaj z nabożnością Jej wysokość pokorną.
Sław w Niej Matkę, sław Dziewicę, zwij Ją błogosławioną.
Przed Jej mocą, troskliwością, ugnij swoje kolana,
gdy poprosisz Ona zawsze słabość twoją pokona.
Ta szlachetna, piękna Pani raj niebieski przybliża.
Ta Królowa, z łaski Boga, Światłością nas oblewa.
Sław więc walkę cnej Dziewicy, czoło chyl przed męstwem Jej.
Wszak to dzięki Jej potomstwu odkupiony jest nasz grzech.
Nie ustawaj w uwielbieniu tej Królowej wszelkich cnót,
Bo za Jej prześwietnym śladem do niebieskich dojdziesz wrót.
Witaj Panno, której dano klucze raju i nieba;
Która depcze głowę węża, która wspiera, gdy trzeba.
Twoja cnota, wzór żywota pełen świątobliwości,
Tyś jest dla nas drogowskazem, wzorem sprawiedliwości.
Matko Boża, Twej opiece oddajemy wszystkich nas,
Byś nas w Sądu dzień wspierała, kiedy przyjdzie już ten czas.
Ucz nas swej wielkiej pokory, łaskawości i męstwa,
Byśmy Panu, jak Ty, rzekli: niech się dzieje wola Twa.
Swemu świętemu Synowi nas w modlitwie polecaj,
By nas z grzechu i pokusy w niebieski wyciągnął raj.
Niech Swą łaską nas oblewa, byśmy trwali w Miłości,
Byśmy w wierze i nadziei czekali z Nim radości.
Proś Chrystusa, by mą duszę wypełnił Jasnością swą,
By grzesznego, niegodnego, mnie całego sobie wziął.
I wspomagaj, i podtrzymuj, przed złem ratuj w każdy czas,
Tych, co wielkie Twe oddanie wielbić sercem chcą nie raz.